Κανελλόπουλος Ελευθέριος

Ο τρόπος με τον οποίο μια εγκυμοσύνη οδηγεί στην εμφάνιση κιρσών είναι αποτέλεσμα μηχανικών και ορμονικών παραγόντων

Η φλεβική ανεπάρκεια κατατάσσεται στην έβδομη κατά σειρά αιτία επίσκεψης στον ιατρό.
Αν και επηρεάζει κατά περίπου ίσο ποσοστό άνδρες και γυναίκες (40%) οι περισσότερες γυναίκες συσχετίζουν την εμφάνιση κιρσών με την εγκυμοσύνη.
Το 8-20% των γυναικών πρωτοεμφανίζουν κιρσούς κατά την εγκυμοσύνη. Επίσης φαίνεται ότι ο αριθμός των γυναικών με κιρσούς αυξάνει με τον αριθμό των κυήσεων.

ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

Η μήτρα μέχρι τη δωδέκατη εβδομάδα είναι πυελικό όργανο, σε πλήρη όμως κύηση μεταβάλλεται σε ενδοκοιλιακό όργανο χωρίς στοιχεία στήριξης το οποίο όλο και πιέζει τα υπόλοιπα όργανα της κοιλιάς.
Την εικοστή εβδομάδα η κάτω κοίλη φλέβα πιέζεται σε σημαντικό βαθμό έως πλήρους αποφράξεως στην κατακεκλιμένη θέση. Με αυτό τον τρόπο εμποδίζεται η επιστροφή του φλεβικού αίματος από τα άκρα προς τη καρδιά, η πίεση στη κάτω κοίλη φλέβα αυξάνει και μεταφέρεται στις μηριαίες φλέβες που λειτουργούν πλέον υπό μεγάλες πιέσεις.( Το 75% των ανθρώπων δεν έχουν καμία βαλβίδα στις λαγόνιες φλέβες.)
Αύξηση των πιέσεων και λόγω κυκλοφορικών αλλαγών, η αιματική ροή στη μήτρα δεκαπλασιάζεται ( από 60 ml/min γίνεται 600 ml/min) με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η ποσότητα του φλεβικού αίματος που θα διέλθει από τη κάτω κοίλη φλέβα.

ΟΡΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

Οι ορμόνες οιστρογόνα και προγεστερόνη έχουν το ρόλο να προετοιμάσουν τον οργανισμό ώστε να ανταπεξέλθει στην αύξηση του ενδαγγειακού όγκου μετατρέποντας τις φλέβες σε πιο διατατές.
Με αυτό τον τρόπο οι φλέβες των κάτω άκρων αφενός μεν παρουσιάζουν αυξημένες πιέσεις αφετέρου δε χάνουν την ελαστικότητά τους. Μηχανισμός ο οποίος, ένα υπάρχει κάποια προδιάθεση ευνοεί την εμφάνιση κιρσών.
Η κατάσταση επιδεινώνεται μετά από κάθε εγκυμοσύνη.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Είναι απλή, αρκεί μία κλινική εκτίμηση από τον ιατρό, πληρέστερη δε με υπερηχογραφικό έλεγχο του φλεβικού δικτύου των κάτω άκρων.

Η αγωγή στις περιπτώσεις κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι κατά κανόνα συντηρητική. Ένα ειδικό ελαστικό καλτσόν διαβαθμισμένης συμπίεσης είναι αρκετό ώστε να αντιμετωπισθούν τα συμπτώματα (πόνος, κνησμός, αίσθημα βάρους, οίδημα). Η ελαστικότητα (συμπίεση καθορίζεται από την κλινική εικόνα και το στάδιο των κιρσών.

ΟΔΗΓΙΕΣ

Αποφυγή της ορθοστασίας, άσκηση ή τουλάχιστον περπάτημα, χρήση τακουνιού ύψους 2-3 εκ., ανύψωση του κάτω μέρους του κρεβατιού κατά 5-10 εκ. και να κοιμάται στο αριστερό πλευρό.
Η λογική αύξηση του βάρους αλλά και η πλήρη αποχή από το κάπνισμα, πέρα από κανόνες γενικής σημασίας περιορίζουν τα συμπτώματα και μειώνουν τον κίνδυνο φλεβοθρόμβωσης.
Από φαρμακευτικής πλευράς κανένα από τα λεγόμενα φλεβοτονικά σκευάσματα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας.
Η χειρουργική αντιμετώπιση επιφυλάσσεται μόνο όταν κριθεί εντελώς αναγκαία όπως σε περίπτωση φλεβοθρόμβωσης με επέκταση στο εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο.
Η χειρουργική επέμβαση ή όποια άλλη θεραπεία θα πρέπει να αναβάλλεται για διάστημα 4 – 6 μηνών μετά τον τοκετό και να προηγείται μίας επόμενης προγραμματισμένης εγκυμοσύνης.