Κανελλόπουλος Ελευθέριος

Τι είναι η ΦΛΕΒΙΚΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ;

Η απόφραξη μίας φλέβας (συνήθως στο πόδι) εξαιτίας της δημιουργίας ενός θρόμβου (πηγμένο αίμα) προκαλεί την Εν τω Βάθει Φλεβική Θρόμβωση. (ΕΒΦΘ). Αφορά τις “βαθιές” φλέβες και είναι μία κατάσταση που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. ΦΟΒΟΣ η απόσπαση τμήματος ή και όλου του θρόμβου, ο οποίος περνά στην φλεβική κυκλοφορία με κατάληξη στις πνευμονικές αρτηρίες. Η απόφραξη τους ονομάζεται ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ΕΒΦΘ ;

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την εντόπιση αλλά και το μέγεθος του θρόμβου. Συνηθέστερη θέση η γαστροκνημία, ο μηρός και οι φλέβες της πυέλου. ( Σε ένα μεγάλο ποσοστό δεν παρατηρούνται συμπτώματα). Σπάνια αφορά το χέρι, το θώρακα ή άλλες περιοχές του σώματος.

Ξαφνική εμφάνιση έντονου πόνου και “πρηξίματος” ενδέχεται να αποτελούν ύποπτα σημεία πιθανής φλεβικής θρόμβωσης. (ΕΝΤΟΝΟΣ ΠΟΝΟΣ και ΟΙΔΗΜΑ).

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ;

1. Η παρατεταμένη αργή ροή του αίματος (χαμηλή ταχύτητα του αίματος).
2. Υπερπηκτικότητα. Αλλαγή της δραστηριότητας κατά τον μηχανισμό πήξης του αίματος, αποτελεί αυξημένο παράγοντα δημιουργίας θρόμβου.
3. Βλάβη του εσωτερικού τοιχώματος (ενδοθήλιο) της φλέβας.
Αποτελεί ένα αποδεδειγμένο πλέον μηχανισμό δημιουργίας θρόμβου.

Καταστάσεις που συντελούν στην ΦΛΕΒΙΚΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ είναι:

Κατάγματα οστών ιδίως των κάτω άκρων. Χειρουργικές επεμβάσεις, (κυρίως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, με γενική νάρκωση, χειρουργικό χρόνο μεγαλύτερο της μίας ώρας.) Παρατεταμένη νοσηλεία στο νοσοκομείο, ή κατάκλιση.

Κακοήθεις νόσοι και παρανοεπλασματικές εκδηλώσεις. Χρήση ορισμένων φαρμάκων όπως τα αντισυλληπτικά. Η κληρονομική προδιάθεση και διάφορες μορφές θρομβοφιλίας. Επίσης μεγάλα ταξίδια ( κυρίως αεροπορικά) μπορεί να προκαλέσουν το λεγόμενο σύνδρομο οικονομικής θέσης.

Διάφορα άλλα νοσήματα, όπως φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, καρδιακή ανεπάρκεια. Κάπνισμα, παχυσαρκία, εγκυμοσύνη, ηλικία και δραστηριότητα έχουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της πιθανότητας εκδήλωσης φλεβικής θρόμβωσης.

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ;

(Ποιες εξετάσεις πρέπει να γίνουν;)
Η κλινική εξέταση είναι επιβεβλημένη επί όποιας υποψίας.

Σήμερα το έγχρωμο υπερηχογράφημα των φλεβών (tripex) αποτελεί την εξέταση εκλογής για την διάγνωση της φλεβικής θρόμβωσης, ικανή να αναδείξει ακόμα τον χρόνο που έχει γίνει η θρόμβωση. ( Εξέταση αναίμακτη, ανώδυνη με ευκρίνεια μεγαλύτερη του 97%, έχει αντικαταστήσει όλες τις προηγούμενες.) Έχει εξαιρετικά αποτελέσματα ακόμη και στους ασυμπτωματικούς ασθενείς με υψηλό ρίσκο εμφάνισης θρόμβωσης.

Εναλλακτικά ή για φλέβες της πυέλου είναι σε χρήση η Αξονική και η Μαγνητική αγγειογραφία (φλεβογραφία) με χορήγηση σκιαγραφικών.

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ;

Η θεραπευτική προσέγγιση έχει να κάνει με πρώτο στόχο την αποφυγή της πνευμονικής εμβολής. Επίσης να μειωθεί η πιθανότητα παρουσίασης μεταφλεβιδικού συνδρόμου.
Η αντιμετώπιση της φλεβικής θρόμβωσης έχει αλλάξει κατά πολύ τα τελευταία πέντε χρόνια και συνεχώς εξελίσσεται. Η θεραπευτική προσέγγιση της νόσου έχει να κάνει με την εντόπιση και την έκταση της θρόμβωσης. Η ανάγκη για νοσηλεία έχει και αυτή τροποποιηθεί το τελευταίο διάστημα. Ανάλογα με την έκταση και την θέση σχεδιάζεται η θεραπευτική αντιμετώπιση. Συνοπτικά στην οξεία εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση επιβάλλεται η χορήγηση αντιπηκτικών, όπως η κλασική ηπαρίνη (για ενδοφλέβια χορήγηση), οι χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνες (για υποδόρια χορήγηση), τα από του στόματος αντιπηκτικά ( sintrom, warfarin) αλλά και τα νέας γενεάς από του στόματος αντιπηκτικά ( pradaxa, xarelto). Σε επιλεκτικές περιπτώσεις είναι αναγκαία η επεμβατική παρέμβαση με θρομβόλυση ( με την χρήση καθετήρα ενδοφλεβίως), ή τοποθέτηση φίλτρου στην κάτω κοίλη φλέβα ( όταν υπάρχει αντένδειξη για χορήγηση αντιπηκτικών). Σπάνια θα χρειασθεί να αφαιρεθεί χειρουργικά ο θρόμβος (φλεβική θρομβεκτομή).

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο στα πλαίσια της αντιμετώπισης είναι και ο έλεγχος της αιτίας που οδήγησε στην φλεβική θρόμβωση.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΦΛΕΒΙΔΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ;

Μετά από ένα επεισόδιο φλεβικής θρόμβωσης η πάσχουσα φλέβα δεν λειτουργεί σωστά λόγω της απόφραξης της αλλά και λόγω της καταστροφής των βαλβίδων που δεν επιτρέπουν στο αίμα να λιμνάζει, να παλινδρομεί, όταν λειτουργούν φυσιολογικά.

Η όλη αυτή κατάσταση δημιουργεί φλεβική ανεπάρκεια με παρουσία εντόνου οιδήματος, δευτεροπαθών κιρσών και στο τέλος άτονα φλεβικά έλκη. Αυτός είναι και ο λόγος της χρήσης ελαστικών καλτσών για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά από ΕΒΦΘ, και η συχνή ιατρική παρακολούθηση.